Vendbanime mbi grumbuj | Galicica

Detalet

Gjurmët e ekzistencës njerëzore në territorin e rajonit datojnë që në kohërat më të hershme, të cilat mund të gjurmohen përmes trashëgimisë së pasur arkeologjike. Kushtet e favorshme gjeografike dhe klimatike kanë mundësuar vendosjen dhe praninë e njeriut që nga kohërat parahistorike. Kontakti me bregun e liqenit dhe liqenin me ujë të ëmbël të pasur me stoqe peshku, si një nga kushtet themelore të jetës, mundëson formimin e vendbanimeve mbi grumbuj palafite si dhe vendbanimeve të vendosura në vetë bregun. Për këtë dëshmojnë banimet e shumta mbi grumbuj, si dhe rreth 15-të vende arkeologjike të evidentuara nga periudha parahistorike në territorin e këtij rajoni.

Vitet e fundit të shekullit XX përgjatë vijës bregdetare shkëmbore, e cila mendohej të ishte “jonikoqire” për gjetjen e këtij lloji të vendbanimit parahistorik, në ujërat e Liqenit të Ohrit janë zbuluar mbetjet e tre vendbanimeve parahistorike në grumbuj. Në vitin 1997 u bënë gërmimet e para arkeologjike nënujore në Maqedoni, në vendin Pllaka Mikjov Grad, në Gjirin e eshtrave, buzë bregut jugor të gadishullit Gradishte, afër fshatit Peshtanë.

ВNë bazë të rezultateve të këtyre hulumtimeve në terren dhe në bazë të analizave të materialit arkeologjik të lëvizshëm, mund të thuhet me siguri, se ky vendbanim i përkiste epokës së bronzit të vonë dhe fillimeve të epokës së hekurit, dmth nga viti 1500 deri në 700 para erës sonë. Zona Pllaka Mikjov Grad në Gjirin e eshtrave sot është një kompleks tërheqës muzeu me shumë përmbajtje: vendbanim i rikonstrukturuar palafit mbi ujërat e liqenit, kastrum romak që është i konservuar, reatauruar dhe prezantuar në pllajën më të lartë të kodrës Gradishte, një objekt me qasje me vitrina muzeale dhe një objekt për realizimin e turizmit nënujor.

Në nëntor të vitit 1998, u zbuluan mbetje të një vendbanimi mbi grumbuj, këtë herë pranë fshatit Trpejca, zona e Na Dol në Gjirin e Përchot. Shtyllat prej druri dhe materiali arkeologjik në lëvizje (qeramikë, vegla prej guri) u regjistruan në një thellësi 5-7 metra nën sipërfaqen e ujit. Në atë kohë u realizuan hulumtimet provuese nënujore që u bënin kryesisht në dallimin dhe fotodokumentimin e mbetjeve të këtij vendbanimi. Sipas karakterit dhe veçorive mbi gjetjet, është konstatuar se edhe ky vendbanim i takon fundit të epokës së bronzit.

Në korrik të vitit 1999, u zbulua edhe vendbanimi i tretë përgjatë bregut lindor të liqenit të Ohrit. Këtë herë bëhet fjalë për një hapësirë që mbulon bregdetin verior të fshatit Peshtanë, për një pjesë të të ashtuquajturës Gjiri i bombave. Këtu rastësisht është zbuluar shtylla e drurit në vetë bregun, si dhe qeramika të shumta të fragmentuara që për nga tiparet e tyre tipologjike janë pothuajse identike me prodhimin qeramik të dy vendbanimeve mbi grumbuj të mëparshme.

Harta me vendndodhjen

Galeri